Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp và Kế hoạch phát triển Kinh tế - Xã hội tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2016-2020, trong bối cảnh phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Song, dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Bộ Công Thương và sự kết hợp chặt chẽ của các sở ngành, địa phương, cùng hiệp hội các doanh nghiệp đã triển khai nhiều biện pháp cụ thể nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp. Đặc biệt là sự trách nhiệm của cộng đồng, tích cực chủ động sáng tạo của các doanh nghiệp trong việc tăng cường công tác quản trị, đẩy mạnh sản xuất – kinh doanh và đạt được những kết quả tích cực.Sản xuất Công nghiệp – Thương mại – Dịch vụ trong nhiệm kỳ qua tiếp tục phát triển. Tăng trưởng bình quân ngành Công nghiệp – Xây dựng đạt 10,2%; Dịch vụ tăng 7,25%; Kim ngạch xuất khẩu tăng 30,2%/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo đúng hướng.

Sản xuất công nghiệp từng bước thu hút được một số dự án đầu tư quy mô lớn, sản phẩm công nghiệp được đa dạng hóa, nâng cao chất lượng. Hoạt động khuyến công được chú trọng. Hạ tầng thương mại được đầu tư theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả, chương trình phát triển thương mại được khẳng định. Thương mại nội địa không ngừng phát triển, mạng lưới phân phối ngày càng được mở rộng, nhiều mô hình văn minh, hiện đại được triển khai phục vụ người tiêu dùng. Giá trị xuất khẩu tăng trưởng cao qua các năm. Hoạt động thương mại đa dạng về ngành nghề, lĩnh vực, với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu của thị trường.

Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế như: Hạ tầng kỹ thuật các Khu, Cụm công nghiệp chưa thực sự đồng bộ; Một số dự án về đường dây và trạm biến áp 110kV triển khai còn chậm so với quy hoạch; Sản xuất công nghiệp phát triển chưa thực sự bền vững. Sản xuất chủ yếu là gia công lắp ráp, hàm lượng khoa học công nghệ chưa cao, giá trị gia tăng thấp; Ngành Dịch vụ - Du lịch phát triển chưa tương xứng với lợi thế và tiềm năng của tỉnh; Kim ngạch xuất nhập khẩu tăng cao nhưng giá trị tăng thấp, đóng góp cho thu ngân sách còn hạn chế. Do vậy đã phần nào ảnh hưởng đến sự phát triển nền kinh tế của tỉnh.

Để thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025 với mục tiêu đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng KHCN, tập trung thực hiện khâu đột phá cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư và kinh doanh, chú trọng phát triển kinh tế gắn với phát triển Văn hóa –Xã hội, bảo vệ môi trường. Nhằm thu hút các nguồn lực xã hội, nhất là các nguồn lực từ các thành phần kinh tế. Nhằm tạo đà cho phát triển công nghiệp áp dụng công nghệ tiên tiến, tạo ra sản phẩm công nghiệp có giá trị tăng cao, thân thiện với môi trường, đa dạng hóa các loại hình dịch vụ chất lượng cao, góp phần phát triển kinh tế theo hướng bền vững cần thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, Tập trung triển khai thực hiện tốt công tác lập quy hoạch tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Rà soát, dự báo và đề ra phương án tối ưu cho phát triển Công nghiệp – Thương mại, phương án phát triển điện lực, phương án phát triển các Khu – CCN để tích hợp vào quy hoạch tỉnh. Triển khai công tác quy hoạch đầu tư phát triển Logistics phù hợp với nhu cầu thị trường.

Thực hiện phân bố không gian công nghiệp và chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp phù hợp nhằm phát huy lợi thế so sánh của tỉnh và tạo điều kiện liên kết có hiệu quả. Phát triển công nghiệp gắn với phát triển các Khu – CCN, phát huy lợi thế về hạ tầng giao thông, điện năng, nguồn nguyên liệu và nhân lực tại các địa phương của tỉnh.

Hai là, Đẩy mạnh huy động nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng, tranh thủ tối đa nguồn lực của Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương, các Tập đoàn, Tổng công ty lớn để phát triển kết cấu hạ tầng các Khu – CCN, hạ tầng thương mại – dịch vụ, hạ tầng điện đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và sinh hoạt của nhân dân. Tiếp tục thu hút đầu tư, đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp theo hướng tăng nhanh tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghiệp có hàm lượng công nghệ cao, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, thân thiện với môi trường.

Bên cạnh đó cần đẩy mạnh thu hút nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách, mở rộng các hình thức đầu tư, khuyến khích các nhà đầu tư trong và ngoài nước đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và các dự án sản xuất, kinh doanh. Đẩy mạnh thực hiện đột phá xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng và đô thị đồng bộ, hiện đại, thân thiện với môi trường. Khuyến khích đầu tư theo hình thức đối tác công tư trên các lĩnh vực.

Ba là, Tăng cường đổi mới công nghệ tiên tiến, hiện đại nhằm nâng cao chất lượng và khả năng cạnh tranh của các sản phẩm công nghiệp và TTCN. Xây dựng và chủ động tiếp cận tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Tăng cường hỗ trợ, khuyến khích việc chuyển giao tiếp nhận thiết bị và công nghệ tiên tiến; kiên quyết ngăn chặn việc nhập công nghệ lạc hậu, tiêu tốn nhiều năng lượng, gây ô nhiễm môi trường.

Khuyến khích đầu tư phát triển các sản phẩm mới, có giá trị gia tăng cao, cùng với ưu đãi phát triển các ngành công nghiệp cơ khí chế tạo. Tăng cường đầu tư phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ ứng dụng công nghệ cao, tiếp tục tạo điều kiện phát triển nhóm ngành công nghiệp công nghệ thông tin; sản xuất linh kiện thiết bị điện, điện tử, góp phần duy trì tăng trưởng và nâng cao tỷ lệ giá trị gia tăng trong sản xuất công nghiệp trên địa bàn. Quan tâm phát triển nhóm ngành công nghiệp chế biến nông, lâm sản, thực phẩm gắn với vùng nguyên liệu tập trung và gắn với xây dựng nông thôn mới làm cơ sở vững chắc để thực hiện công nghiệp hóa nông nghiệp nông thôn, giúp chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giải quyết việc làm và tăng thu nhập, dần xóa bỏ khoảng cách giữa thành thị và nông thôn.

Bốn là, Quan tâm đào tạo, tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là nguồn nhân lực phục vụ cho các ngành ưu tiên phát  triển của tỉnh. Xây dựng phương án hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đặc biệt là yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm bổ sung kiến thức cho đội ngũ quản lý, nâng cao tay nghề, kỹ năng cho người lao động (trong đó ưu tiên hỗ trợ cho các doanh nghiệp tự đào tạo lao động). Có cơ chế khuyến khích thu hút lực lượng lao động có chất lượng, trình độ, các đối tượng hợp tác lao động ở nước ngoài khi trở về nước tiếp tục làm việc tại địa phương. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn cao, kỹ năng quản lý, quản trị hiện đại, có đạo đức kinh doanh và tinh thần trách nhiệm đối với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Năm là, Tăng cường chỉ đạo Hội nhập kinh tế quốc tế có hiệu quả nhằm thúc đẩy tăng trưởng mở rộng thị trường xuất khẩu, nhập khẩu. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến các cam kết trong lĩnh vực thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ, đầu tư, phương án cam kết cắt giảm/xóa bỏ thuế nhập khẩu hàng hóa và các cam kết về tiếp cận thị trường của các hiệp định thương mại tự do đã ký kết, đặc biệt đối với Hiệp định CPTPP, EVFTA… để nâng cao sự nhận thức của người dân và doanh nghiệp về các cam kết của Hiệp định. Tiếp tục củng cố và nâng cao chất lượng cơ sở dữ liệu ngành Công thương, cung cấp thông tin thị trường chuyên sâu cho các ngành hàng chủ lực.

Tập trung phát triển thương mại nội địa, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin thông qua môi trường thương mại điện tử và các nền tảng công nghệ số, thúc đẩy phát triển mạnh thị trường trong nước song song với xuất khẩu. Hỗ trợ các doanh nghiệp về thông tin và cách phòng tránh, xử lý các tranh chấp thương mại, nhằm thúc đẩy xuất, nhập khẩu hướng tới các thị trường truyền thống và mở rộng sang các thị trường mới, tiềm năng.

Xúc tiến thị trường tiêu thụ sản phẩm, tạo điều kiện hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, phát triển sản xuất, kinh doanh

Sáu là, Tham mưu hoàn thiện cơ chế, chính sách, xây dựng chính sách phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên, chính sách ưu đãi nhằm đẩy mạnh thu hút nguồn vốn đầu tư từ doanh nghiệp trong và ngoài nước tham gia đầu tư vào phát triển Công nghiệp – Thương mại phù hợp với các cơ chế chính sách của Trung ương có sức hấp dẫn thu hút các nhà đầu tư đến với tỉnh. Tập trung giải quyết các vướng mắc về giao đất, cho thuê đất; đặc biệt trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng khu, cụm công nghiệp, thương mại – dịch vụ, hạ tầng điện; hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng vùng nguyên liệu; xúc tiến thị trường tiêu thụ sản phẩm; tạo điều kiện hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, phát triển sản xuất, kinh doanh. Tập trung rà soát, đơn giản hóa các quy trình, thủ tục hành chính, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp phát triển. Chấn chỉnh, nâng cao năng lực, trách nhiệm của cán bộ, đặc biệt là vai trò của người đứng đầu trong công tác quản lý nhà nước về Công nghiệp – Thương mại, khắc phục sự chồng chéo, phối hợp thiếu đồng bộ, chưa hiệu quả giữa các ngành, các cấp gây cản trở cho sự phát triển.

Tăng cường phân cấp và ủy quyền một cách hợp lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với phát triển Công nghiệp – Thương mại – Dịch vụ.

Với những giải pháp trên, Ngành Công thương phấn đấu phát huy kết quả đạt được, khắc phục hạn chế, tồn tại, bám sát những nhiệm vụ, giải pháp đề ra, tiếp tục nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng sản xuất công nghiệp – thương mại trên địa bàn tỉnh Phú Thọ trong thời gian tới, phấn đấu hoàn thành tốt các mục tiêu Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đề ra./.

Nguyễn Mạnh Hùng

Giám đốc Sở Công thương Phú Thọ