Xuất khẩu ngày đóng vai trò quyết định đối với việc hưng thịnh của mỗi quốc gia. Từ xuất khẩu hàng hóa, thế giới đã mở rộng sang xuất khẩu tư bản và dịch vụ. Nhìn sang các nước xung quanh của khu vực châu Á, nước Nhật Bản hơn 10 năm nay luôn luôn xuất siêu. Trung Quốc mấy năm qua xuất siêu và từ một quốc gia thiếu ngoại tệ, đến nay đã có dự trữ ngoại tệ. Ngoài lợi ích kinh tế, Trung Quốc còn có phương châm hàng hóa của mình đến đâu thì ảnh hưởng đến đó.

Trước khi nổ ra khủng hoảng tài chính ở khu vực châu Á, thì Singapo, Malaysia, Hàn Quốc đã từng vang bóng một thời nhờ có chính sách hướng ngoại đẩy mạnh xuất khẩu. Malaysia có những mặt hàng xuất khẩu dẫn đầu thế giới như dầu cọ, cao su và thứ hai về điện lạnh, điện tử… Việt Nam nhờ có chính sách đổi mới kinh tế của Đảng và Chính phủ, nền kinh tế đã phát triển với mức tăng trưởng khá trong những năm qua. Một số mặt hàng đã có vai trò nhất định trên thị trường thế giới như xuất khẩu gạo, cà phê. Đứng trước một thế giới biến đổi và cạnh tranh gay gắt trong xu thế toàn cầu hóa đi đôi với khu vực hóa, những trở ngại trong thương mại ngày càng được dỡ bỏ, quy chế về hàng rào thuế quan dần dần phải giảm. Vì vậy việc đẩy mạnh xuất khẩu của Việt Nam càng trở nên bức thiết.
Chúng ta có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện chính sách về xuất khẩu đó là:
-Thiên nhiên ưu đãi, nhưng chưa được quy hoạch và khai thác hết nguồn lợi này.
– Vị trí thuận lợi đường biển, đường hàng không và là cửa ngõ sang Lào, Campuchia và phía nam Trung Quốc.
– Dân số đông, lao động trẻ, phần lớn học hết phổ thông trung học, giá nhân công rẻ.
– Việt Nam là nước đang phát triển nên hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam đến các nước công nghiệp được hưởng ưu đãi thuế quan.

Từ các lợi thế trên, việc đầu tiên đặt ra đối với các doanh nghiệp là:
+ Thứ nhất: Phải đầu tư để sản xuất nhiều hàng xuất khẩu.
+ Thứ hai: Phải nâng cao chất lượng hàng xuất khẩu để đáp ứng yều cầu tiêu thụ của thế giới.
+ Thứ ba: Phải làm tốt công tác nghiên cứu và mở rộng thị trường. Trên cơ sở đó quyết định việc đầu tư đúng hướng, sản xuất hàng xuất khẩu có thị trường để tiêu thụ. Tránh tình trạng hàng sản xuất nhiều nhưng không có người mua. Thị trường luôn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng chiến lược xuất khẩu của từng doanh nghiệp. Để mở thị trường cho hàng hóa của Việt Nam, chúng ta có nhiều cách, trong đó Nhà nước giúp các doanh nghiệp mở thị trường thông qua các hiệp định thương mại, đầu tư và chính sách ưu đãi cho nhau. Kinh nghiệm hoạt động xuất nhập khẩu trên thương trương quốc tế cho thấy, cách nhanh nhất là làm ăn với công ty đa quốc gia, họ vừa lo sản xuất, cung cấp vốn và họ có mạng lưới tiêu thụ ở nhiều nơi. Nhưng phải tỉnh táo, khôn ngoan bởi những công ty này hay áp dụng chính sách cá lớn nuốt cá bé.
+ Thứ tư: Phải đào tạo đội ngũ cán bộ giỏi nghiệp vụ, ngoại ngữ và yêu nghề. Cuộc cách mạng tin học đang làm cho thị trường thế giới vận động nhanh chóng hơn bao giờ hết nếu không có những cán bộ tốt về phẩm chất, đạo đức, sành sỏi về nghiệp vụ thì khó có thể bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp mình.

Cuối cùng là vốn, công nghệ và tất cả hoạt động dịch vụ như thông tin, vận tải cùng hướng về một mục tiêu lợi ích chung của đất nước làm cho giá thành hàng xuất khẩu của Việt Nam thấp, đủ sức cạnh tranh được với nhiều mặt hàng cùng loại của các nước khác./.