Hành lang an toàn lưới điện cao áp bao gồm đường dây trên không, đường dây cáp ngầm và hành lang bảo vệ an toàn trạm điện. Khi hành lang an toàn lưới điện cao áp bị xâm hại, khả năng xảy ra sự cố mất điện, ảnh hưởng đến quy trình cung cấp điện phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của địa phương và các sinh hoạt thường ngày của khách hàng sử dụng điện là rất cao. Vì vậy việc đảm bảo ATHLLĐCA là vấn đề vô cùng cấp bách.

            Để thống nhất trong chỉ đạo điều hành, sử lý các vụ việc vi phạm ATHLLĐCA tỉnh Phú Thọ đã thành lập Ban chỉ đạo ATLĐCA do 1 Phó Chủ tịch làm trưởng ban thành viên là các sở ngành và UBND các huyện thành thị. Hàng năm đều kiện toàn BCĐ để thực hiện nhiệm vụ. Ban Chỉ đạo đã Ban hành quy chế hoạt động trong đó phân công nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành và UBND các huyện thành thị. Sở Công Thương được giao là cơ quan thường trực Ban chỉ đạo đã thực hiện các nhiệm vụ: Tổ chức các hội nghị tuyên truyền tập huấn về công tác ATLĐ; Trực tiếp tham mưu giải quyết các vụ việc vi phạm do các đơn vị quản lý vận hành và hội đồng xử lý vi phạm cấp huyện báo cáo; Định kỳ, đột xuất phối hợp với các sở, ngành UBND các huyện thành thị kiểm tra việc đảm bảo an toàn LĐCA; Hàng năm đều tham mưu Ban chỉ đạo họp tổng kết đánh giá kết quả và xây dựng các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện. Song song với hoạt động của Ban chỉ đạo cấp tỉnh tại mỗi huyện, thành thị  đã thành lập hội đồng xử lý vi phạm cấp huyện để triển khai nhiệm vụ. Khi có vi phạm do các đơn vị quản lý lưới điện báo cáo Hội đồng XLVP đã trực tiếp giải quyết, trường hợp khó khăn vượt quá thẩm quyền báo cáo Ban chỉ đạo tỉnh chỉ đạo giải quyết.

            Nhờ sợ chỉ đạo sát sao của UBND tỉnh, Ban chỉ đạo sự phối hợp tích cực của các cấp các ngành công tác đảm bảo an toàn hành lang lưới điện cao áp trên địa bàn tỉnh đã đạt được kết quả đáng ghi nhận nhờ đó đã đảm bảo cung cấp điện ổn định, an toàn liên tục phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội và sinh hoạt cho nhân dân trong tỉnh. Tuy nhiên  cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, nhu cầu về điện năng phục vụ sản xuất kinh doanh, tiêu dùng ngày càng cao nên việc đầu tư xây dựng hệ thống lưới điện cũng tăng dần, mặt khác trong những năm qua tốc độ đô thi hóa và phát triển công nghiệp nhanh dẫn đến khó khăn trong công tác quản lý, an toàn lưới điện, tình hình vi phạm hành lang bảo vệ an toàn lưới điện ngày càng diễn biến phức tạp, số vụ vi phạm tiếp tục có chiều hướng gia tăng. Trên địa bàn tỉnh hiện còn 131 điểm vi phạm ATLĐCA.

            Các hình thức vi phạm hành lang an toàn lưới điện cao áp xảy ra trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua rất đa dạng, song phổ biến nhất vẫn là: cố tình xây dựng nhà ở, công trình vi phạm khoảng cách an toàn lưới điện cao áp; sử dụng hạ tầng công trình lưới điện cao áp (hệ thống cột điện) vào những mục đích khác khi chưa được sự thỏa thuận với đơn vị quản lý công trình lưới điện cao áp; trồng cây hoặc để cây vi phạm khoảng cách an toàn đối với đường dây dẫn điện trên không; để cây đổ vào đường dây điện khi chặt tỉa cây; đào đất gây lún sụt công trình lưới điện cao áp; đắp đất, san nền, xếp các loại vật liệu, thiết bị hoặc đổ phế thải vi phạm khoảng cách an toàn; sử dụng cột điện, trạm điện để làm nhà, lều, quán; sử dụng các phương tiện thi công gây chấn động hoặc có khả năng làm hư hỏng, sự cố công trình lưới điện.

         Nguyên nhân của tình trạng nêu trên, ngoài sự thiếu ý thức bảo vệ hành lang an toàn lưới điện cao áp của người dân, còn có trách nhiệm của cơ quan quản lý, vận hành hệ thống điện ở cơ sở. Cụ thể là chưa kịp thời thông báo an toàn, lập biên bản hiện trường, biên bản xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực điện lực và bản cam kết tự chịu trách nhiệm khi xảy ra tai nạn hoặc sự cố do lỗi vi phạm của chủ hộ. Hơn nữa, quá trình quản lý, vận hành của các đơn vị mới chỉ quan tâm đến nhà, công trình vi phạm mà chưa chú trọng đúng mức đến các vi phạm khác thường xuyên đe dọa an toàn công trình điện như cây cối trong và ngoài hành lang... việc xử lý vi phạm HLATLĐCA hiện đang gặp rất nhiều khó khăn, bởi: Hệ thống lưới điện cao áp trên địa bàn tỉnh có khối lượng lớn, nhiều cấp điện áp, trải dài trên hầu hết các huyện, thành, thị, đi qua nhiều địa hình phức tạp. Một số đường dây cao áp trên địa bàn tỉnh đã được đầu tư từ nhiều năm trước nên đã xuống cấp không đảm bảo khoảng cách an toàn. Hồ sơ pháp lý của một số đường dây tiếp nhận từ các Ban quản lý dự án trước đây không đầy đủ (phần bồi thường giải phóng mặt bằng, hạn chế khả năng sử dụng đất) nên trong công tác quản lý và giải quyết khiếu nại về HLATLĐCA cũng như giải quyết các công trình nằm trong hành lang tuyến rất phức tạp và khó khăn. Chế tài pháp luật xử lý các hành vi vi phạm về an toàn lưới điện cao áp còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Chưa có cơ quan chuyên trách làm công tác quản lý nhà nước về an toàn lưới điện, cán bộ quản lý nhà nước về điện ở một số huyện, thành, thị chưa có chuyên môn phù hợp.Việc phê duyệt các dự án không đồng bộ; cấp phép xây dựng chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và địa phương; kinh phí để xử lý các vụ việc vi phạm lớn; không có mặt bằng để di chuyển hệ thống điện...Đây thực sự là những khó khăn rất lớn đặt ra đối với công tác xử lý vi phạm về HLATLĐCA.

            Để giải quyết triệt để các trường hợp vi phạm HLATLĐCA trên địa bàn tỉnh thơi gian tới ngành Công Thương sẽ lập kế hoạch phối hợp với các sở, ban ngành kiểm tra, đôn đốc tình hình vi phạm và xử lý vi phạm HLATLĐCA tại các huyện, thành, thị trên đại bàn tỉnh. Kịp thời báo cáo với Trưởng Ban chỉ đạo những trường hợp vi phạm nghiêm trọng, phức tạp để có biện pháp xử lý kịp thời. Tổ chức các hội nghị tập huấn chuyên ngành về quản lý an toàn lưới điện cao áp cho cán bộ, công chức huyện, thành, thị. Tăng cường công tác phổ biến pháp luật, tuyên truyền về an toàn điện cho nhân dân và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Tổ chức họp thường kỳ của Ban chỉ đạo an toàn lưới điện cao áp tỉnh Phú Thọ. Bên cạnh đó rất cần sự phối hợp tích cực, vào cuộc có trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan. Đồng thời cần phải xem đây là trách nhiệm chung của toàn xã hội chứ không chỉ là công việc của riêng ngành, công thương, ngành điện.

Nguyễn Việt Thành

TP. Phòng Quản lý năng lượng