Năm 2018 tổng kim ngạch xuất khẩu ngành công nghiệp chế biến gỗ và lâm sản ngoài gỗ đạt trên 9,38 tỷ USD tăng 15,9% so với năm 2017, chiếm hơn 23% giá trị xuất khẩu của các ngành hàng thuộc ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; riêng gỗ và sản phẩm gỗ đạt khoảng 8,909 tỷ USD, giá trị xuất siêu lâm sản cả năm 2018 đạt trên 7 tỷ USD, chiếm 85% giá trị xuất siêu của toàn ngành. Sản phẩm gỗ của Việt Nam xuất khẩu đến 120 quốc gia và vùng lãnh thổ, đứng thứ 2 châu Á và thứ 5 trên thế giới về kim ngạch xuất khẩu; chiếm 6% thị phần sản phẩm gỗ toàn cầu và còn nhiều dư địa để phát triển.

Gỗ và lâm sản ngoài gỗ là ngành hàng xuất khẩu quan trọng của Việt Nam và liên tục có tốc độ tăng trưởng cao, bình quân đạt trên 13%/năm. Mặc dù đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận nhưng ngành công nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm ngoài gỗ đang đối mặt với không ít khó khăn. Để khắc phục những tồn tại khó khăn; ngày 28/3/2019 Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 08/CT-TTg về: Một số nhiệm vụ, giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành công nghiệp chế biến gỗ và lâm sản ngoài gỗ phục vụ xuất khẩu. Theo đó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp phải phát triển công nghiệp chế biến gỗ và lâm sản bền vững, hiệu quả, hiện đại trên cơ sở hội nhập sâu vào thị trường khu vực toàn cầu; sử dụng nguyên liệu gỗ hợp pháp; ứng dụng công nghệ tiên tiến và thiết bị hiện đại, đảm bảo các tiêu chuẩn về môi trường trong sản xuất. Trong 10 năm tới, ngành công nghiệp chế biến gỗ lâm sản ngoài gỗ trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam. Phấn đấu đưa kim ngạch xuất khẩu và lâm sản ngoài gỗ năm 2019 đạt 11 tỷ USD; năm 2020 đạt 12 đến 13 tỷ USD; năm 2025 đạt 18 đến 20 tỷ USD.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng đề nghị cần triển khai thực hiện nghiêm túc Luật Lâm nghiệp đã được Quốc hội thông qua năm 2017; tiếp tục thực hiện các chính sách hỗ trợ vốn, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp về quỹ đất, mặt bằng đầu tư nhà máy, cơ sở sản xuất chế biến gỗ; tăng cường đầu tư nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ trong chế biến gỗ và lâm sản ngoài gỗ xuất khẩu; đẩy mạnh trồng rừng gỗ lớn; phát triển và nhân rộng các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị giữa người trổng rừng và doanh nghiệp chế biến; đẩy mạnh phát triển thị trường, xây dựng và quảng bá thương hiệu sản phẩm gỗ; thực hiện tuyên truyền, vận động người dân và doanh nghiệp thay đổi nhận thức về sử dụng gỗ hợp pháp và tập quán sử dụng gỗ rừng tự nhiên sang sử dụng gỗ từ rừng trồng; các doanh nghiệp chế biến gỗ chủ động hội nhập, thực hiện đầy đủ cam kết quốc tế, tuân thủ luật pháp quốc tế; riêng với Bộ Công Thương Thủ tướng Chính phủ yêu cầu:

- Nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm phát triển thị trường nội địa và xuất khẩu; quảng bá sản phẩm, nâng cao thương hiệu gỗ Việt trên thị trường quốc tế.

- Xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ Đề án nâng cấp Hội chợ VIFA - EXPO thành hội chợ cấp quốc tế gắn với việc tôn vinh và bầu chọn các thương hiệu uy tín của ngành chế biến gỗ hàng năm.

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính làm việc với các cơ quan liên quan để thống nhất về cơ chế quản lý gỗ nhập khẩu đảm bảo nguồn gốc hợp pháp đối với gỗ nhập khẩu.

Cũng tại Chỉ thị này, Thủ tướng yêu cầu Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức tuyên truyền đối với người dân, doanh nghiệp hạn chế khai thác rừng non, thực hiện kinh doanh gỗ lớn để bảo vệ môi trường sinh thái; ưu tiên bố trí ngân sách cho các hoạt động hỗ trợ trồng rừng sản xuất theo Quyết định 38/2016/QĐ-TTg ngày 14/9/2016  và Nghị định 57/2018/NĐ-CP của Chính phủ; triển khai có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, khuyến khích đầu tư để phát triển nhanh và bền vững ngành công nghiệp gỗ và lâm sản ngoài gỗ;…đồng thời tạo điều kiện cho các hiệp hội chế biến gỗ và lâm sản ngoài gỗ tổ chức hội chợ triển lãm, giới thiệu sản phẩm và xúc tiến thương mại, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp được tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi theo các quy định hiện hành của pháp luật.

Quốc Hưng – Phòng QLĐT&HTQT